Asteğmen Mustafa Fehmi Kubilay, Bekçi Hasan ile Bekçi Şevki, şehit edilişlerinin 93. yılında İzmir’in Menemen ilçesinde anılıyor. Asteğmen Kubilay’ın ölüm yıl dönümünde Mustafa Fehmi Kubilay ve Menemen Olayı’na ilişkin detaylar araştırılıyor. Peki, Asteğmen Kubilay kimdir? Mustafa Fehmi Kubilay nasıl şehit oldu?
MUSTAFA FEHMİ KUBİLAY KİMDİR?
Asteğmen Kubilay 1906’da Kozan’da Giritli bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Baba adı Hüseyin, anne adı Zeynep’tir.
Mustafa Fehmi Kubilay 1930 yılında öğretmen olarak İzmir’in Menemen ilçesinde asteğmen rütbesiyle askerlik görevini yaparken 23 Aralık 1930’da Derviş Mehmet’in başında olduğu bir grup isyancı tarafından öldürüldü. Olay, cumhuriyet rejiminin 1925 yılındaki Şeyh Said İsyanı’ndan sonra tanık olduğu ikinci önemli irtica girişimi olup tarihe “Menemen Olayı” ve “Kubilay Olayı” olarak geçmiştir.
MENEMEN OLAYI NEDİR?
Menemen Olayı ya da Kubilay Olayı, 23 Aralık 1930 günü, İzmir’in Menemen ilçesinde, askerliğini yedek subay olarak yapmakta olan Öğretmen Mustafa Fehmi Kubilay’ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki’nin şeriat isteyen bir grup tarafından öldürülmesiyle gerçekleşmiştir.
Şeriat ile laiklik arasındaki mücadeleyi vurgulaması açısından Cumhuriyet tarihinin önemli olaylarından biri kabul edilir. Olayların ardından bölgede sıkıyönetim ilan edilmiş, General Mustafa Muğlalı başkanlığında kurulan Divanıharp’te failler -idam dâhil- çeşitli cezalara çarptırılmıştır.
Kubilay olayı önemi yeni kurulan Cumhuriyette Şeyh Said isyanından sonra karşılaşılan ikinci büyük dini ayaklanması olması ve dini içerikli bir durum olmasıdır. Şeriat savunucuları ile yedek subay olan Mustafa Fehmi Kubilay arasında geçen bir olay olsa da karşımıza şeriat ile Laikliğin çatışması olarak da çıkabilmektedir.
