Buzulların Hızla Eriyerek Volkanik Patlamalara Yol Açabileceği Uyarısı

Dünya şu anda yakın zamanda bir volkanik tehlikeyle karşı karşıya değil. Ancak yapılan araştırmalar, buzulların hızla erimesinin ileride volkanik patlama riskini artırabileceğini gösteriyor.

Bu durumun etkisinin yüzlerce hatta binlerce yıl içinde ortaya çıkması bekleniyor. Özellikle Antarktika gibi buzulların altında 100’den fazla gizli volkan bulunan bölgelerde erken tedbir almak büyük önem taşımaktadır.

Yeni Araştırma İlginç Bulgular Ortaya Koydu

Yapılan araştırma, Patagonya buz tabakasının 18 bin yıl önceki durumunu inceleyerek ilginç sonuçlar elde etti. O dönemde, kalın buz tabakasının altındaki magma, yerin 10-15 kilometre altında sıkışıp kristalleşmişti.

İklim değişikliği ve buzulların erimesi sonucunda bu baskı azaldı, yer kabuğu yukarı doğru itildi ve magma içindeki gazlar genişleyerek volkanik patlamalara sebep oldu.

Bilim insanları, Şili’deki altı volkanı analiz ederek geçmiş patlamaları inceledi. Mocho-Choshuenco volkanının aktivitesinin, bölgedeki buzulların çekilmesinden ciddi şekilde etkilendiği ortaya çıktı. Buzulların çekilmesinden yaklaşık 3 ila 5 bin yıl sonra volkanik patlamaların gerçekleştiği belirlendi.

Patagonya’daki buzulların hızla erimesiyle bölgedeki bazı kara parçalarının beklenmedik şekilde yükselmesi bilim insanlarını endişelendiriyor.

Wisconsin-Madison Üniversitesi’nden volkan uzmanı Pablo Moreno-Yaeger, “Buzullar, altlarındaki volkanların patlama hacmini genellikle azaltır. Ancak iklim değişikliği nedeniyle buzulların erimesi sonucunda, bu volkanların daha sık ve şiddetli patlamalar yapabileceğini düşünüyoruz” şeklinde konuştu.

İzlanda’da da Benzer Durumlar Gözlemlendi

İzlanda’da volkanları ve buzulları inceleyen bilim insanları, benzer durumların yaşandığını gözlemledi. Ancak yapılan yeni çalışma, benzer etkinin kıta genelinde de yaşanabileceğini gösteren ilk araştırmalardan biri oldu.

Moreno-Yaeger, “Araştırmamız, bu durumun sadece İzlanda’ya özgü olmadığını, Antarktika’da da olabileceğini gösteriyor. Kuzey Amerika, Yeni Zelanda ve Rusya gibi kıtasal bölgeler de artık bilim insanlarının yakından takip etmesi gereken yerler” ifadelerini kullandı.

Antarktika’daki simülasyonlar, buzulların aşırı erimesinin gelecekteki volkanik patlamaları artırabileceğini ortaya koyuyor. Magma, buz tabakasını tamamen delmese de, içeriden erimese yol açabilir.

Moreno-Yaeger, “Uzun vadede gerçekleşen birden fazla patlamanın kümülatif etkisi, sera gazlarının artmasına ve dolayısıyla küresel ısınmayı tetiklemesine neden olabilir. Bu da eriyen buzulların patlamalara yol açtığı, patlamaların da daha fazla erime ve ısınmaya sebep olduğu bir kısır döngü oluşturur” açıklamasını yaptı.

Bilim insanları, bu tür felaket senaryolarını mümkün olan en erken aşamada tespit ederek önlem almayı amaçlıyor.